Sırbistan ile Bosnayı bağlayan stratejik öneme sahip olna muhteşem kale Ujice (Užice)
UJİCE KALESİ
Eldar UKA
Araştırmacı-Tarihçi
Sırbistan ile Bosnayı bağlayan stratejik öneme sahip olna muhteşem kale Ujice (Užice)
Ujice kasabasının kalıntıları, vadiden genişlediği ve çukuru etkilediği noktada neredeyse Djevojka havzasını yeniden inşa eden kayalık bir sırt üzerindedir. Sur, üç tarafta Jetinja nehri çevreleyen yüksek, nispeten ulaşılmaz bir sırt üzerine dikilmiştir. Nehre inen güçlü doğal koylar gibi batı, güney ve doğu yönünde, 50 m yüksekliğe kadar dikey uçurumlar vardır.
Ujice kalesi hakkındaki ilk güvenilir tarihi kaynaklar, 14. yüzyılın ortalarından kaynaklanmaktadır. Daha sonra Vojinoviç ailesine ve 1366-1373'e aittir. Nikoliç Altomanoviç'e aitti. Dubrovnik tarihçisi Mavro Orbini, 1372'de kalede ele geçirilen, yakalanan ve kör olan Nikola Altomanović ile Prens Lazar ile Kral Tvrtko arasındaki çatışmayla ilgili olayları tanımlayarak Ujice'den bahsetmektedir.
Not, paranın mustahfizlere (kalenin koruyucusu) "Vilajet Laz'da", 1478 ve 1479'da sunulması hakkında bilgi içerir. - Dr Katiç diyor. - "Laz", "Lazareviç" in bir kısaltmasıdır ve muhtemelen o bölgenin iktidarındaki Sırp asaletini de belirler.
Bu bir varsayımsa, aşağıdakiler söz konusu değildir: Mustahfizilere her gün 136 as (küçük Osmanlı gümüş parası) ödenir. Bu da, kalenin muhafızlarının günlük ortalama servetinin 5-6 as olduğunu gösterir. Tasarım (mürettebat ve kale ekibi) ve bohemia (başkan yardımcısı) ile "Üç ampul" ("düzineler" gibi oluşumlar) ...
1498 tarihli nüfus sayımına göre, Ujice Osmanlı İmparatorluğu'nda bir köy statüsüne sahipti. Ujice hızla gelişti ve Osmanlı kasabasi statüsüne yüksedi. 1516'da Ujice, 95 Hıristiyan hanesi ve 160 Müslüman haneye sahipti! Esnaf ve sanatkarlardan oluşan kasaba sakinleri(genellikle minare olmadan ibadet küçük Müslüman yerlerde) yapiyorlardi.
Ujice kalesinin varlığının ilk yazılı ipucu tarihi 1516 yılına aittir ve kesin yazılı iz 1560 yılına kadar uzanmaktadır.
Coğrafi konumu ve stratejik önemi kalenin görünümünü etkilemiştir. Üst kısımda, askeri ekiplerin, teçhizatın ve yiyeceklerin yer aldığı tesislerin ortasında ve altta yarım daire şeklinde bir kule vardı. Su kulesi nehre bağlanmış, kale tekrar tekrar yıkılmış ve yeniden kurulmuştur. Önemli iyileştirmeler ve tahkimatlar 1478'de, daha sonra 1688 ve 1737-1839 yıllarındaki Avusturya-Macaristan savaşları sırasında ve son olarak da 1813-1819 yıllarında İkinci Sırp Ayaklanması'ndan sonraki kisa surede restorasyonu gerçekleştirilmiştir. Son olarak, 1863 yılının Ocak ayında Osmanlının kentten ayrılması sırasında bir askeri tesis devre dışı bırakıldı ve yıkıldı.
Arkeolojik araştırmalar, Kralevo'dan Kültürel Anıtların Korunması Enstitüsü ve 1973-1984 yılları arasında Ujice Ulusal Müzesi'nin kısmi yeniden inşası ve korunması sayesinde, yüzyıldan fazla süren kentin çöküşü ve ortadan kalkması durduruldu.
Kaynaklar:
1. Darko Aleksandar, Srednjovjekovni gradovi u Srbiji, Cenoj Gori i Madoniji, Beograd, 1950.
Arastirmacı-Tarihçi
Eldar Uka
