1,5 milyon Suriyeli evini terk etti

Aya'nın artık görmeyen sağ gözü bandajla kapatılmış. Elinde ise bir çikolata tutuyor. Aya, sağ gözünü, 8 yaşındaki kardeşi Muhammed ve annesini öldüren bombanın şarapneliyle kaybetmiş. Baba ve kızı, cuma günü Halep'ten kaçan 200 bin kişiden sadece ikisi. On binlerce Halepli Türkiye sınırına yakın kırsal alan ve köylerde kurulan çadırlarda, tarlalarda ya da okul ve cami avlularında barınmaya çalışıyor. Suriye'de protestoların başladığı günden bu yana geçen 17 aylık süreçte yaklaşık 1,5 milyon kişinin, evlerini terk ederek mülteci konumuna düştükleri belirtiliyor.

Yaklaşık 17 ay önce başlayan muhalefet hareketi sürecinde 20 bin aşkın kişi hayatını kaybederken, on binlerce kişi yaralandı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği verilerine göre geçen hafta itibarı ile Türkiye, Ürdün ve Lübnan'a sığınan Suriyelilerin kayıtlı mülteci sayısı 125 bin. Son bir haftadaki rakamlarla bu sayının 150 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Türkiye yaklaşık 50 bin Suriyeli ile mülteci akını yükünü en fazla taşıyan ülke durumunda. Ürdün'de yaklaşık 40 bin, Lübnan'da yaklaşık 35 bin ve Irak'ta yaklaşık 10 bin kayıtlı mülteci var. Bu mültecilerin yüzde 75'ini kadın ve çocuklar oluşturuyor. Ancak Suriye içindeki mülteci dramı da en az sınırlardaki ve komşu ülkelerdekiler kadar büyük. Son 17 ayda yaklaşık 1,5 milyon Suriyeli evlerini terk ederek kendi ülkelerinde mülteci konumuna düştü. Bunlar arasında, rejimin şehirlere yağdırdığı bombalardan kaçmaya çalışan yüz binlerin yanı sıra, muhtemel bir intikam saldırısının kurbanı olma korkusuyla evlerini terk ederek güvenli olacağını düşündükleri bölgelere kaçan Hıristiyan ve Nusayri kökenli Suriyeli aileler de var. Yıllar önce ülkelerindeki iç karışıklıktan kaçarak Suriye'ye gelen Iraklı sığınmacılar da artan şiddet olayları nedeniyle Irak'a geri dönüyor. Yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, çoğunluğu Şii olmak üzere Suriye'den dönen Iraklı sayısı geçen ay 13 bine yaklaştı. Ülkeye gelenlerin artması üzerine Irak Göç ve Göç Ettirilenler Bakanlığı, Iraklı ailelerin yanına yerleşecek Suriyeli sığınmacılara kefil şartı getirdi.

MUHALİFLERDE DERİN ÇATLAK

Uluslararası toplumun Beşşar Esed sonrası için ciddi bir vizyon ortaya koymasını beklediği Suriyeli muhalifler arasındaki hizipleşme derinleşiyor. Birçok ülke tarafından Suriye halkının meşru temsilcisi olarak tanınan Suriye Milli Konseyi'nden (SMK) ayrılan bir grup Suriyeli siyasi, yeni bir ittifak kurdu. 'Suriye Devrim Konseyi' adıyla kurulan yeni blok, dün Kahire'de düzenlediği basın toplantısında SMK'ya alternatif olacağını duyurdu. 70 üyesi bulunan ittifakın liderliğini yapan insan hakları avukatı Haytam Malih, geçiş hükümeti kurmak için diğer muhalif gruplarla görüşmelere başlayacağını söyledi. Tüm muhalif grupları kendilerine katılmaya çağıran Malih, Baas Partisi'nde yer almış olsa dahi bugün muhalif olmuş isimlere kapılarının açık olduğunu belirtti. Yeni oluşumda Eymen Haruş, Şeyh Nevaf el-Beşir ve Mahmud Seyyid Dagin gibi tanınmış muhalif isimler yer alıyor.