YAŞAR DOĞU
(1913 Kavak/Samsun–1961 Ankara)
1913 yılında Samsun’un Kavak ilçesine bağlı Karlı Köyünde doğan Yaşar Doğu, babasının I. Dünya Savaşı sırasında şehit düşmesi üzerine üç yaşlarındayken annesinin köyü olan Emirliye yerleşti. Bu köyde çok küçük yaşlarda güreşe başladı. Daha 15 yaşında iken yörenin tanınmış pehlivanları arasında yerini aldı. Askere gidinceye kadar karakucak güreşi yaptı.
1936 yılında Ankara'da askerlik görevini yapmakta iken, Güreş İhtisas Kulübü'ne girerek minder güreşine başladı. 1938 yılında askerlik görevi bitince Ankara'ya yerleşti ve Ankara Güreş Kulübü adına güreşmeye başladı. Milli Güreş Takımının başında olan Finlandiyalı antrenör Onni Pelinen ondaki güreş stilini ve gücünü görerek 1939 yılında Milli Takıma aldı. Aynı yıl Oslo'da yapılan Avrupa Şampiyonası'nda 66 kiloda güreşti ve yaptığı dört güreşin birinde (sayı ile) yenildi ve ikinci oldu. Serbest stildeki tek yenilgisini sayı ile Estonyalı güreşçi Toots'a karşı almış oldu.
1940 yılında İstanbul Çemberlitaş'da yapılan Balkan Şampiyonası'nda üç tuşla 3 galibiyet aldı ve 66 kilonun şampiyonu oldu. Araya II. Dünya Savaşı girmesiyle 1946'da Kahire ve İskenderiye'de yapılan iki milli karşılaşmada iki tuşla iki galibiyet daha kazandı. Yine o yıl Stockholm'de yapılan Avrupa Şampiyonası'nda 73 kilo ile 6 maça çıktı ve hepsini kazanarak ilk defa Avrupa Şampiyonu unvanını kazandı. Bir yıl sonra 1947’de Prag'da yapılan Avrupa Grekoromen Şampiyonası'nda yine bütün rakiplerini yendi ve 73 kiloda şampiyon oldu. 1948 Londra Olimpiyatları'na katıldı ve burada 5 rakibini de yenerek Olimpiyat şampiyonu oldu.
1949 yılında Türk Milli Güreş Takımı ile bir Avrupa Turnesi'ne çıktı. İtalya, İsviçre, İsveç ve Finlandiya'yı kapsayan bu turnede 79 kiloda toplam 7 güreş yaptı ve hepsini kazandı. Aynı yıl 1949 Avrupa Güreş Şampiyonası İstanbul'da düzenlendi. Yaşar Doğu 79 kiloda güreşti ve ilk üç rakibini tuşla, finalde ise İsveçli ünlü güreşçi Gromberg'i sayı ile yenerek şampiyon oldu.
1950 yılında bu defa Asya'da bir turneye çıktı. Bağdat, Basra ve Lahor'da yaptığı tüm güreşlerde rakiplerini tuşla yendi ve ününü Doğu'da da yaygınlaştırdı.
Yaşar Doğu, güreş hayatı boyunca bir kez Dünya Şampiyonası'na katılma şansını yakaladı. 1951 yılında 87 kiloda mindere çıkan Yaşar Doğu kısa boylu olduğu için bu kiloda güreşmesinin güç olmasına rağmen Finlandiyalı, İranlı, Alman ve İsveçli rakiplerini yenerek, ömrünün ilk ve son Dünya Şampiyonluğu'nu kazandı. 1951 yılında Helsinki'ye giden Güreş Milli Takımının hepsi şampiyonluk unvanıyla yurda döndü. Bu takım Yaşar Doğu, Nurettin Zafer, Haydar Zafer, Nasuh Akar, Celal Atik, Ali Yücel, İbrahim Zengin ve Adil Candemir'den oluşmaktaydı.
Londra Olimpiyatları'ndan sonra şampiyon güreşçilere para armağanı yapılması üzerine Olimpiyat Komitesince profesyonel ilan edilmiş, 1952 Helsinki Olimpiyatları'na katılamamıştır. 30Ağustos 1955’te İstanbul Spor ve Sergi Sarayında yaptığı Jübile ile güreşe veda etti. Güreşi bıraktıktan sonra Milli Takım'da antrenör oldu. 15 Aralık 1955 günü Milli Takım'la beraber İsveç'te bulunduğu sırada ağır bir kalp krizi geçirdi. Doktorların kesin dinlenme önerisine rağmen yurda döndükten sonra genç güreşçiler yetiştirmeye devam etti. 8 Ocak 1961'de Ankara'da geçirdiği ikinci kalp krizi ile vefat etti. Kabri Ankara Cebeci Askeri Şehitliğindedir. MEB’nın belirlediği 100 Türk Büyüğü arasında yer almaktadır.
Türk güreşinin efsane isimlerinden biri olan Yaşar Doğu, ay yıldızlı mayo ile yaptığı 47 güreşin yalnızca birinde sayı ile yenilmiş, galip geldiği 46 karşılaşmanın 33' ünü tuşla kazanmıştır. Kazandığı 46 karşılaşmanın normal süre toplamı 690 dakika olduğu halde, kısa sürede yaptığı tuşlar nedeniyle bu güreşler toplam 372 dakika 26 saniye sürmüştür.
Şampiyonluk Listesi:
—1939’da Oslo- Avrupa Şampiyonasında 66 kilo Grekoromen ikinci.
—1940’da İstanbul-Balkan Şampiyonasında, 66 kilo Serbest Birinci.
—1946’da Stockholm- Avrupa Şampiyonasında 73 kilo Serbest Birinci.
—1947’de Prag- Avrupa Şampiyonasında 73 kilo Grekoromen Birinci.
—1948’de Londra Olimpiyat Oyunlarında 73 kiloda Serbest Birinci.
—1949 İstanbul- Avrupa Şampiyonasında 79 kiloda Serbest Birinci.
—1951 Helsinki-Dünya Güreş Şampiyonasında 87 kilo Serbest Birinci
Yaşar Doğu hakkında Türkiye'de ilk ve tek kaynak eser olma özelliğini taşıyan kitap Araştırmacı yazar Ahmet Seven tarafından yazılmıştır. Ahmet Seven Yaşar Doğu hakkında konferanslar vermektedir.
