Mustafa Kemal Atatürk'ü 19 Mayıs 1919'da Samsun'da karşılayan tek kadın: Sakine Baturay
Sakine Baturay: Mustafa Kemal Atatürk'ü Samsun'a gelişinde iskelede karşılayan ilk ve tek kadın olarak bilinir. Girişkenliği ve vatanseverliği ile tanınan Sakine Hanım, Milli Mücadele boyunca Samsunlu kadınları örgütlemede ve onlara moral vermede önemli rol oynamıştır. Hastanede gönüllü çalışarak yaralı askerlere destek olmuş ve cepheye malzeme gönderilmesi için çaba göstermiştir.
Sakine Baturay kimdir?
Sakine Baturay (d. 1896, Erzurum İspir'e bağlı Baksır-Kındız köyü [nüfusta Samsun] – ö. 1976, İzmir), Milli Mücadele kahramanıdır ve Mustafa Kemal Atatürk'ü 19 Mayıs 1919'da Samsun'da karşılayan tek kadın olarak bilinir. Hakkında bilinenler şunlardır:
- Hayatı: Asıl adı Sakine olan Baturay, Erzurumlu Hasan Reis'in kızıdır. Babası, Samsun'da eşraftan Ömerzadelerin yanında takada çalışmaktaydı. Sakine Hanım, 1911 veya 1912'de Muhsin Bey ile evlenmiş ve 1913 yılında Lütfü adında bir oğlu olmuştur. Ancak oğlu sakat doğmuştur. Eşi Muhsin Bey Yemen Harbi'nde askerde kalmıştır.
- Samsun'a Gelişi: Sakine Hanım, oğlunun tedavisi için Samsun'a gelmiş ve hastanede kalmıştır. Burada diğer hastalara yardım etmiş ve ardından hastanede hasta bakıcı olarak çalışmaya başlamıştır. Bu süreçte Amerikalı bir doktordan İngilizce ve Latin alfabesi öğrenmiştir.
- Atatürk'ü Karşılaması: Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a geleceğini öğrenen Sakine Hanım, 19 Mayıs 1919'da o zamanki adıyla Reji İskelesi'ne gitmiş ve Atatürk'ü karşılayanlar arasında tek kadın olarak yer almıştır.
- Milli Mücadele'deki Rolü: Sakine Hanım, Kurtuluş Savaşı süresince Samsun'daki kadınları örgütlemede aktif rol oynamıştır. Beraberindeki kadınlarla birlikte cephedeki askerler için yün çorap ve kazaklar örmüşlerdir.
- Sonraki Hayatı: İlk eşinin vefatının ardından, aynı hastanede çalışan hasta bakıcı Abdullah Bey ile evlenmiş ve İzmir'in Torbalı ilçesine yerleşmiştir. Soyadı Kanunu ile "Baturay" soyadını almıştır. 1976 yılında İzmir'de vefat etmiştir. Oğlu Orhan Baturay, annesinin Atatürk'ü karşılama anısını ve Milli Mücadele'deki çalışmalarını sürekli anlattığını belirtmiştir.
Sakine Baturay, cesareti, girişkenliği ve vatanseverliği ile Milli Mücadele tarihinde önemli bir yere sahiptir. Atatürk'ü Samsun'da karşılayan tek kadın olması, onun bu tarihi olaydaki özel konumunu vurgulamaktadır.
