SANAT MI VÜCUT TEŞHİRCİLİĞİ Mİ?
AHMET SEVEN
Ahlaki değerler, sanat ve toplum arasındaki ilişki, son yıllarda tartışılan önemli bir konu haline gelmiştir. Sanat dünyasında yaşanan değişimler, sanatçıların kendilerini ifade biçimleri ve bu ifadelerin toplum üzerindeki etkileri, geniş bir kesim tarafından endişeyle izlenmektedir. Bu durum, sanatın temel amacının ve sanatçının toplumsal rolünün ne olması gerektiği sorularını beraberinde getirmektedir.
Sanatın, sadece bir ifade biçimi olmaktan öte, toplumu dönüştürme ve ahlaki değerleri koruma gibi bir misyonu olduğu düşünülmektedir. Ancak son yıllarda, özellikle bazı sanatçılar arasında yaygınlaşan, vücudun ön plana çıkarıldığı ve teşhir edildiği performanslar, bu misyonun sorgulanmasına yol açmaktadır. Bu tarz yaklaşımlar, cesur giyim adı altında savunulsa da, eleştirmenler tarafından hayasızlık, ahlaksızlık ve edepsizlik olarak nitelendirilmektedir.
Bu eleştirilere göre, sanatçıların asıl görevi, eserleriyle toplumun ruhunu zenginleştirmek ve insanları kötü alışkanlıklardan uzaklaştırmaktır. Ancak vücut teşhirciliğinin bir sanat formu olarak sunulması, genç nesiller için olumsuz bir örnek teşkil etmekte ve toplumun ahlaki yapısını bozmaktadır. Bu durum, sanatın özünden uzaklaşarak bir "sanatın ölümü" noktasına geldiği yorumlarına neden olmaktadır.
Sanat dünyasından başlayarak sokaklara yayılan bu teşhircilik akımı, özellikle kadınlar arasında yaygınlaşmasıyla toplumsal bir sorun haline gelmiştir. Bu durum, ortak alanlarda taciz ve saygısızlık gibi sorunları tetiklemektedir. Eleştirilere göre, "kimse benim vücuduma karışamaz" söylemi, bir özgürlük savunusu olarak görülse de, bu özgürlüğün sınırları sorgulanmaktadır. Zira bir kişinin özgürlüğü, bir başkasının haklarını kısıtlıyorsa, o özgürlük olmaktan çıkmaktadır. Toplumun ortak alanlarında herkesin birbirine karşı saygı göstermesi ve ahlaki değerlere bağlı kalması gerektiği vurgulanmaktadır.
Ayrıca bu durumun, çocukların gelişimini olumsuz etkilediği ve ahlaki değerlerin erozyona uğramasına neden olduğu belirtilmektedir. Ahlaksızlığın özgürlükle açıklanamayacağı ve ahlakın geçerli olmadığı bir yerde sanatın da olamayacağı ifade edilmektedir.
Son dönemde tartışılan bir başka konu da cinsiyet değişimi ve bunun sanattaki yansımalarıdır. Cinsiyetin erkek ve kadın olarak doğal bir şekilde var olduğu, bu yapının değiştirilmeye çalışılmasının insan vücuduna hakaret ve işkence olduğu görüşü dile getirilmektedir. Bu yaklaşım, sadece biyolojik bir olgu olmanın ötesinde, ahlaki ve etik bir mesele olarak da ele alınmaktadır. Ahlak ve ahlaki değerlerin olmadığı bir yerde ne sanatın ne de sanatçının var olabileceği düşüncesi, bu tartışmanın temelini oluşturmaktadır.
Bu gelişmeler ışığında, toplumun ve sanatçıların ahlaki değerleri koruma ve saygı çerçevesinde hareket etme sorumluluğu bir kez daha gündeme gelmektedir. Sanatın, toplumun ortak değerlerini güçlendiren ve insanlığa olumlu katkılarda bulunan bir güç olarak kalması gerektiği vurgulanmaktadır.